Zo nu en dan vind ik het leuk om iemand anders een gastblog te laten schrijven op mijn website. Deze keer is het de beurt aan Joel. Hieronder zijn blog over de impact van kleine stapjes.
Ik heb ADHD en dat heeft een grote impact op mijn leven. Ik ben een aantal jaar in de rouw geweest over alles wat daardoor niet is gelukt. Maar op een gegeven moment was ik daar klaar mee en besloot ik: vanaf nu ga ik kijken naar wat er wél lukt, en uitzoeken hóé dingen mij kunnen lukken, op míjn manier.
Ik kan je niet vertellen dat toen alles van de ene op de andere dag is veranderd, maar het was het begin van een opwaartse spiraal. Ik ging van “wat heeft het leven eigenlijk voor zin als toch alles mislukt, ik kan er net zo goed nu mee stoppen” naar “ik wil léven, op wat voor manier dan ook!”
Ik wilde wel, maar het lukte niet alleen
Toen ik enkele jaren later bij Jasper terecht kwam zat ik nog altijd flink vast. Ik wilde wel maar het lukte me niet om vooruit te komen. Niet alleen. Ik had de hulp van een ander nodig en dat wist ik. Jasper leerde me als eerste vertrouwen te krijgen in het feit dat ik kán veranderen, door te focussen op hele kleine succesjes.
Ik baalde er al een hele tijd van dat ik ’s ochtends veel te lang onder de douche stond, maar ik wist dat als ik lauw in plaats van heet douchte, ik er snel weer onderuit was. Het lukte me alleen nooit om dat consequent te blijven doen. Jasper stelde voor om iedere ochtend te beginnen met tien seconden lauw douchen. Na die tien seconden mocht ik de warme kraan zo vér open draaien als ik wilde en er een uur onder blijven staan.
Kleine stapjes: Tien seconden
Die tien seconden veranderden mijn leven. Had ik gefocust op alleen nog maar kort lauw douchen dan was de uitdaging te groot geweest. Maar tien seconden? Ach, dan doe ik dat even om er vanaf te zijn, zo gebeurd! Er zat weinig “moeten” in, ik was nog steeds vrij om lang heet te douchen na die tien seconden.
Gek genoeg deed ik dat vanaf dag één vrijwel niet meer. Die tien seconden bleken precíés genoeg te zijn om te wennen aan het lauwe water en het verlangen naar een hete douche kwijt te raken. En soms was dat niet zo, en dan nam ik na die tien seconden lauw een heerlijke warme douche zonder schuldgevoel. En mocht ik nog steeds een vinkje zetten.
Vinkjes zetten
Want ik zette vinkjes. Ik had een Post-it naast de douche hangen met de dagen van de week erop, en iedere dag dat ik mijn doel had gehaald zette ik daarop een vinkje. Iedere keer dat ik tien seconden lauw had gedoucht gold als een succes. Binnen korte tijd stond de Post-it vol blauwe vinkjes, slechts hier en daar onderbroken door een rood kruisje. En elke keer als ik naar die Post-it keek besefte ik: ik kan veranderen. Ik kan successen behalen met de juiste aanpak. Wie weet wat er nog meer mogelijk is?
Terwijl de lijst met Post-its naast mijn douchecabine groeide kreeg ik weer vertrouwen in mezelf. Ik kon iets volhouden, het bewijs staarde me iedere ochtend aan. Ik begon andere gewoontes te ontwikkelen op dezelfde manier. Bijvoorbeeld iedere avond één minuut mediteren, wat vaak dertig minuten werd. En zoniet, dan waarborgde ik de continuïteit van de gewoonte door in ieder geval die ene minuut te doen en dat vinkje te zetten.
Wat we meestal over het hoofd zien is dat de eerste en moeilijkste stap van gewoonteverandering niet is “het doen”, maar “er zijn”. Op komen dagen. Dus als we ons daar nou eens eerst in bekwamen, dan gaat de rest een stuk makkelijker. En dan hoeft dat niet gelijk het beoogde einddoel te zijn, integendeel! Ik was bijvoorbeeld al tien jaar gewend om áls ik mediteerde, een half uur te mediteren, dus wat dat betreft speelde ik een beetje vals.
Maak het haalbaar
Begin met één minuut, of een halve, of tien seconden. Wat dan ook dat voor jou zó makkelijk lijkt dat je het nog kunt als je omvalt van de slaap. Maak het zó klein dat het makkelijker is het wel te doen—om er vanaf te zijn—dan het niet te doen. En zet dan met trots je vinkje! Of verzin iets anders om je successen bij te houden, iets wat bij jou past.
En als dat een tijdje goed gaat en je zelfvertrouwen toeneemt, bouw het uit. Maak bijvoorbeeld van één minuut twee minuten, of van één keer in de week twee keer in de week. En als je geluk hebt ben je al waar je wilt wezen, was het elke keer weer beginnen je enige obstakel, en heb je door het klein te maken, iets groots bereikt!
